Gebze Teknik Üniversitesi ile TÜBİTAK 1001 Projesi Ortaklığı
Merkezimizde görevli Dr.Öğr.Üyesi Özge Dinç hocamızın araştırmacı olduğu, yürütücülüğünü Gebze Teknik Üniversitesi öğretim üyesi Prof.Dr. Yelda Özden Çiftçi’nin yürütücülüğünü yaptığı “Buğdaya Özgü Mikrobiyal Konsorsiyumun Kurulması Ve Konsorsiyumun Polihipe Polimerine Immobilizasyonu Yoluyla Yeni Biyogübre Formülasyonunun Tasarımı” başlıklı 1001 projesi TÜBİTAK tarafından desteklenmesine karar verilmiştir.
Sunulan proje her bitki türüne özgün olan mikrobiyomları belirlemek ve bunlardan özgün ve yeni mikrobiyal konsorsiyumlar oluşturmayı amaçlamaktadır. Bu amaç doğrultusunda buğday verimi yüksek topraklarımızdan izole edilen doğal mikrobiyal birlikteliklerin, daha önce ekibimiz tarafından tüm özellikleri karakterize edilmiş yeni ve özgün PGB-invit bakterisi ve PoliHİPE malzemesi ile birleştirilerek yeni biyogübre formülasyonlarının oluşturulmasında kullanılması ve biyoformülasyonun kendi içinde tüm dinamiklerin, etkileşimlerin ve iki buğday çeşidinin verim ve kalitesine olan etkilerinin ortaya konmasıdır. Proje önerisi kapsamında yöntem olarak; yüksek verim elde edilen buğday tarlalarından toprak örnekleri alınarak saksılara aktarılacak ve içeriğindeki mikrobiyomu aktive etmek için, makarnalık buğday çeşidi olan ‘Emin Bey’ tohumları ekilecektir. Bitki 3-4 yapraklı olduğu evrede (yaklaşık 1 ay) rizosferik toprak örnekleri alınarak doğrudan toplam DNA izolasyonu yapılacaktır. İzole edilen toplam DNA metagenomik analiz ile dizilenecek ve elde edilen toplam mikrobiyal konsorsiyum için Network (ağ çözümlenmesi) analizi ile çekirdek ve aksesuar mikrobiyal taksonlar ve hublar (intermikrobiyal etkileşimlerin en fazla olduğu ana mikroorganizmalar) belirlenecektir. Sonrasında DNA izolasyonu yapılan topraklardan istenilen özelikleri taşıyan bakteriler izole edilip, saflaştırılacak ve seçilen 100 tanesine ön tanımlama için biyokimyasal testler yapılacaktır. Ayrıca seçilen 100 bakterinin azot fiksasyonu, fosfatı çözebilme, siderofor ve indol asetik asit üretme ve biyofilm oluşturma özellikleri de taranacaktır. İçlerinden seçilen 20 izolat ve PGB-invit endofitik bakterisi ile ko-kültürlerinin yapılabilmesi ve türlerin (en az 3 çekirdek, 2 Hub ve 2 aksesuar soydan oluşan nihai konsorsiyum üyelerinin) kaybedilmeden beraberce çoğaltılabilmeleri için web temelli bir platform olan KOMODO (Known-Media Database) kullanılarak ortak ve uygun besiyeri/besiyerleri belirlenecektir. Oluşturulan mikrobiyal konsorsiyum görece kontrollü salınım yapan PoliHİPE polimerine immobilize edilerek, yeni biyogübre formulasyonu (ürün prototipi) oluşturulacaktır. Ürün prototipinin, HEKTAŞ AŞ ile birlikte makarnalık ‘Emin Bey’ ve ekmeklik buğday ‘Bezostaya-1’ çeşitleri ile saksı denemeleri yapılarak mikrobiyal gübrenin buğday bitkisinin verimine ve kalitesine olan etkisi belirlenecektir.
